Φορολογική Πολιτική στα Φιλοδωρήματα σε Χώρες της ΕΕ
Του Νίκου Σιακαντάρη
Τα φιλοδωρήματα αποτελούν σημαντικό τμήμα του εισοδήματος των εργαζομένων, κυρίως στον κλάδο της φιλοξενίας και της εστίασης. Γι’ αυτό και προκλήθηκε έντονη συζήτηση πρόσφατα μετά την απόφαση της κυβέρνησης για την φορολόγηση των φιλοδωρημάτων (tips) με εξαίρεση μηνιαίως το ποσό των 300 ΕΥΡΩ.
Τα φιλοδωρήματα, παραδοσιακά, αποτελούσαν μέρος του εισοδήματος των εργαζομένων και οφείλονταν φόρος εισοδήματος χωρίς ωστόσο να εφαρμόζεται στην πράξη εξαιτίας της χρήσης κατεξοχήν μετρητών.
Δεδομένης της συνεχούς διεύρυνσης πληρωμών με την χρήση των POS ανέκυψε έντονα από την πλευρά των επιχειρήσεων η ανάγκη «τακτοποίησης» της καταβολής των φιλοδωρημάτων. Οι επιχειρήσεις βρέθηκαν να εισπράττουν φιλοδωρήματά (tips) τα οποία και όφειλαν να καταβάλλουν στους εργαζόμενους τους.
Δεδομένης της υποχρεωτικής χρήσης διατραπεζικών συναλλαγών για την απόδοση αυτών στους εργαζομένους τους, προέκυψε ζήτημα που έπρεπε να αντιμετωπιστεί με την φορολόγηση (ή όχι) των αποδοχών αυτών.
Εάν δεν τακτοποιούνταν το παραπάνω θέμα και σε περίπτωση φορολογικού ελέγχου, τα φιλοδωρήματα (tips) που οι επιχειρήσεις εισπράττουν για λογαριασμό των εργαζομένων τους θα καταλογίζονταν ως εισόδημα στις επιχειρήσεις αυτές.
Φορολογική Αντιμετώπιση ανά Χώρα
Ο τρόπος με τον οποίο φορολογούνται τα φιλοδωρήματα διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Από την σύντομη έρευνα που κάναμε παραθέτουμε μια επισκόπηση των διαφορετικών προσεγγίσεων για τη φορολόγηση των φιλοδωρημάτων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
1.Βοσνία και Ερζεγοβίνη
Τα φιλοδωρήματα μπορούν να ταξινομηθούν ως δώρα σύμφωνα με την τοπική νομοθεσία, με αφορολόγητο όριο 10.000 BAM (περίπου 5.000 EUR) ετησίως. Οποιοδήποτε ποσό υπερβαίνει αυτό το όριο υπόκειται σε φορολογία εισοδήματος 13%. Αξιοσημείωτο είναι ότι τα φιλοδωρήματα δεν υπόκεινται σε εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, εκτός εάν επεξεργάζονται μέσω του εργοδότη.
2.Ισπανία
Τα φιλοδωρήματα αντιμετωπίζονται ως εισόδημα από εργασία και πρέπει να δηλώνονται στη φορολογική δήλωση IRPF. Τα φιλοδωρήματα που διαχειρίζονται ανεξάρτητα οι εργαζόμενοι μπορεί να αποφύγουν τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, ενώ τα φιλοδωρήματα που διανέμονται από τον εργοδότη υπόκεινται πλήρως σε αυτές τις εισφορές.
3.Ιταλία
Από τον Ιανουάριο του 2023, η Ιταλία προσφέρει μειωμένο φορολογικό συντελεστή 5% στα φιλοδωρήματα στον τομέα του τουρισμού-ξενοδοχείων, εφόσον τα φιλοδωρήματα δεν υπερβαίνουν το 25% του εισοδήματος του εργαζομένου και το ετήσιο εισόδημα δεν ξεπερνά τις 50.000 EUR. Το καθεστώς αυτό είναι προαιρετικό και ωφέλιμο για πολλούς εργαζόμενους στον τομέα.
4.Κροατία
Τα φιλοδωρήματα έως 3.360 EUR ετησίως είναι αφορολόγητα. Τα ποσά που υπερβαίνουν αυτό το όριο φορολογούνται με συντελεστή 20%, αν και δεν απαιτείται εισφορά κοινωνικής ασφάλισης. Τα φιλοδωρήματα πρέπει επίσης να δηλώνονται ηλεκτρονικά.
5.Ηνωμένο Βασίλειο
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα φιλοδωρήματα υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος όπως και ο μισθός, με συντελεστές που βασίζονται στα επίπεδα εισοδήματος. Εάν τα φιλοδωρήματα λαμβάνονται απευθείας σε μετρητά, οι εργαζόμενοι είναι υπεύθυνοι για τη δήλωσή τους. Τα φιλοδωρήματα που διανέμονται μέσω εργοδοτών υπόκεινται επίσης σε εισφορές εθνικής ασφάλισης.
6.Ελβετία
Στην Ελβετία, τα φιλοδωρήματα θεωρούνται γενικά μέρος του φορολογητέου εισοδήματος, ειδικά όταν επεξεργάζονται μέσω πιστωτικής κάρτας. Μικρά μετρητά φιλοδωρήματα συχνά δεν δηλώνονται λόγω της χαμηλής αξίας τους.
7.Ουγγαρία
Τα μετρητά φιλοδωρήματα στην Ουγγαρία δεν φορολογούνται, κυρίως λόγω των δυσκολιών παρακολούθησης. Τα φιλοδωρήματα που καταβάλλονται με κάρτα υπόκεινται σε φορολογία, αν και τα τέλη υπηρεσιών που διανέμονται στο προσωπικό απολαμβάνουν προνομιακούς φορολογικούς συντελεστές.
8.Iρλανδία
Τα φιλοδωρήματα σε μετρητά και ηλεκτρονικά είναι φορολογητέα στην Ιρλανδία. Τα ηλεκτρονικά φιλοδωρήματα πρέπει να επεξεργάζονται μέσω της μισθοδοσίας, με τις αντίστοιχες κρατήσεις φόρου. Τα τέλη υπηρεσιών που προστίθενται στους λογαριασμούς αντιμετωπίζονται και φορολογούνται με τον ίδιο τρόπο.
9.Λουξεμβούργο
Τα φιλοδωρήματα ταξινομούνται ως εισόδημα από εργασία στο Λουξεμβούργο και πρέπει να δηλώνονται στις φορολογικές δηλώσεις, φορολογούμενα με προοδευτικούς συντελεστές από 0% έως 42%, ανάλογα με το συνολικό εισόδημα.
10. Γερμανία
Τα φιλοδωρήματα που λαμβάνονται απευθείας από τους πελάτες είναι αφορολόγητα αν δίνονται εθελοντικά και χωρίς νομική αξίωση. Το αφορολόγητο καθεστώς ισχύει ανεξάρτητα από το αν τα φιλοδωρήματα λαμβάνονται απευθείας ή μοιράζονται μεταξύ συναδέλφων.
11. Πολωνία
Στην Πολωνία, εφαρμόζονται οι γενικοί φορολογικοί κανόνες στα φιλοδωρήματα, με ένα αφορολόγητο όριο 30.000 PLN (6.896 EUR). Τα φιλοδωρήματα φορολογούνται με προοδευτικούς συντελεστές πέρα από αυτό το ποσό.
12. Πορτογαλία
Η Πορτογαλία εφαρμόζει ένα σταθερό φορολογικό συντελεστή 10% στα φιλοδωρήματα, τα οποία πρέπει να δηλώνονται στη φορολογική δήλωση. Ωστόσο, είναι απαλλαγμένα από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Συμπέρασμα
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η φορολόγηση των φιλοδωρημάτων στην ΕΕ διαφέρει μεταξύ των κρατών-μελών, αντανακλώντας τις διαφορετικές εθνικές πολιτικές για το εισόδημα και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Η μοναδική χώρα που ρητά εξαιρεί την φορολόγηση των φιλοδωρημάτων είναι η Γερμανία, ενώ και η Πορτογαλία φαίνεται πως έχει ιδιαιτέρως ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς στον τομέα αυτό.
Η επιλογή της Ελλάδας να επιβάλει ένα αφορολόγητο ποσό σε μηνιαία βάση κρύβει παγίδες όμως, κυρίως για τους εποχικούς εργαζομένους στον κλάδο της εστίασης και της φιλοξενίας (σεζόν) δεδομένου ότι το αφορολόγητο όριο των 300 ΕΥΡΩ θα εξαντλείται μηνιαίως.
Έτσι λοιπόν ένας εποχικά εργαζόμενος για τον μήνα Ιούλιο που θα λάβει φιλοδωρήματα ποσού 1.500 ΕΥΡΩ θα λάβει ως αφορολόγητα τα 300 ΕΥΡΩ ενώ τα υπόλοιπα 1.200 ΕΥΡΩ θα φορολογηθούν σύμφωνα με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος που του αναλογεί.
Ο χρόνος θα δείξει εάν η αλλαγή αυτή θα επηρεάσει την απόφαση των εποχιακά εργαζομένων να εργαστούν το 2025 στους καλοκαιρινούς προορισμούς, δεδομένου ότι οι καθαρές αποδοχές τους φαίνεται ότι θα συρρικνωθούν.
Η χώρα μας ήδη αντιμετωπίζει πρόβλημα ανεύρεσης εποχιακών εργαζομένων και πλέον φαίνεται πως το κίνητρο των περισσότερων χρημάτων, διαμέσου των φιλοδωρημάτων, θα εξανεμιστεί.
Κατεβάστε το άρθρο σε Pdf: Φορολογική Πολιτική στα Φιλοδωρήματα σε Χώρες της ΕΕ
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή, στην έντυπη και στην ηλεκτρονική έκδοση.
Tips constitute a significant portion of income for workers, especially in the hospitality and food service industries. Recently, intense debate was sparked following the government’s decision to tax tips, with an exemption of up to €300 per month.
Traditionally, tips have been considered part of workers’ income, subject to income tax. However, in practice, this was often overlooked due to the prevalent use of cash transactions.
With the increasing use of POS systems, businesses have faced the challenge of “regularizing” tip payments. Companies collect tips on behalf of employees and are obligated to transfer them. This reliance on interbank transactions has raised questions about the taxation (or exemption) of these payments.
Without proper regulation, a tax audit could classify tips collected by businesses for employees as business income.
Tax Treatment by Country
Taxation of tips varies significantly across EU countries. Below is a summary of different approaches to taxing tips within the EU:
1.Bosnia and Herzegovina
Tips may be classified as gifts, with a tax-free threshold of 10,000 BAM (~€5,000) annually. Amounts exceeding this are subject to 13% income tax. Notably, tips are not subject to social security contributions unless processed through the employer.
2.Spain
Tips are treated as employment income and must be declared in the IRPF tax return. Tips handled directly by employees may avoid social security contributions, while those distributed by the employer are fully subject to such contributions.
3.Italy
As of January 2023, a reduced 5% tax rate applies to tips in the tourism and hotel sectors, provided tips do not exceed 25% of an employee’s income and annual earnings remain below €50,000. This optional regime benefits many workers in the sector.
4.Croatia
Tips up to €3,360 annually are tax-free. Amounts above this are taxed at 20%, though social security contributions are not required. Tips must also be declared electronically.
5.United Kingdom
In the UK, tips are subject to income tax at rates corresponding to income levels. Employees are responsible for declaring cash tips. Tips distributed via employers are also subject to National Insurance contributions.
6.Switzerland
Tips are generally taxable, especially when processed through credit cards. Small cash tips often go undeclared due to their low value.
7. Hungary
Cash tips are untaxed due to difficulties in tracking them. Tips paid via card are taxable, although service charges distributed to staff benefit from preferential tax rates.
8.Ireland
Both cash and electronic tips are taxable in Ireland. Electronic tips must be processed through payroll, with the corresponding tax deductions. Service charges added to bills are treated similarly.
9. Luxembourg
Tips are classified as employment income and must be declared in tax returns, subject to progressive rates from 0% to 42%, depending on total income.
10. Germany
Tips given directly by customers are tax-free if provided voluntarily and without legal obligation. This exemption applies whether tips are received directly or shared among colleagues.
11.Poland
General tax rules apply to tips, with a tax-free threshold of 30,000 PLN (~€6,896). Progressive rates apply beyond this amount.
12. Portugal
Portugal imposes a flat 10% tax on tips, which must be declared in tax returns. However, tips are exempt from social security contributions.
Conclusion
The taxation of tips in the EU varies widely, reflecting different national policies on income and social security contributions. Germany stands out as the only country explicitly exempting tips from taxation, while Portugal offers particularly favorable tax treatment.
Greece’s approach of introducing a tax-free monthly allowance of €300 has potential pitfalls, particularly for seasonal workers in the hospitality industry. For instance, a seasonal worker receiving €1,500 in tips for July would have only €300 exempted, with the remaining €1,200 taxed according to the applicable income tax scale.
This could discourage seasonal workers from taking jobs in summer destinations in 2025, as net earnings may decrease. Greece is already struggling to find seasonal workers, and the reduced financial incentive through tips could exacerbate the problem.
Download the article in pdf format: Tax Policy on tips in EU Countries
The article was published in “Kathimerini” in printed and online editions.